<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Jean Botter'in Moda Devri</h2>Jean Botter, tam adıyla Johannes Theodorus Botter (1845 - 1917), II. Abdülhamid'in çalışkan, titiz ve çağdaş olarak tanımladığı Hollanda kökenli bir saray terzisidir. Avrupa modasını Osmanlı hanedanı ve İstanbul elitleriyle buluşturan Botter; batılılaşan başkentte modaya yön veren ve tanınan isimlerden biri olur.<img src="https://images.aposto.com/2023/0/4/1673551655206.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.65" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Jean Botter'in Portre Fotoğrafı Kaynak: Sébah &amp; Joaillier Fotoğraf Stüdyosu Arşivi&nbsp;Jean Botter'in saray terziliği dışında II. Abdülhamid ile kişisel bir dostluğu olduğu ve karşılıklı hediyeleştikleri söylenir. Sultanın takım elbisesinden aksesuarlarına kadar görsel temsiliyetinin tamamı Botter'e emanet edilir. Ayrıca bu dönemde diğer hanedan üyelerine de pek çok kıyafet tasarladığı bilinir. Örneğin; Abdülhamid'in kızı Naime Sultan'a tasarladığı 'gelinlik' sayesinde, Avrupa kökenli beyaz gelinlik giyme geleneğinin sarayda ve ilerleyen süreçte tüm şehirde yaygınlaşmasında rol alır.Abdülhamid, terzisinin emeklerinin bir karşılığı olarak, İstanbul'un Avrupa'ya açılan penceresi olarak kabul edilen Beyoğlu'nda, Paris'teki benzerleriyle yarışan bir 'moda evi' inşa ettirme sözü verir. Moda evi arazisinin Botter'e bağışlandığı belgeler, Yıldız Sarayı arşivinde yer alır. Mimar Raimondo D'Aronco'nun tasarladığı moda evi, uzun yıllar boyunca Osmanlı hanedanı ve İstanbul elitlerine yönelik kıyafetlerin hazırlandığı ve özel defilelerin düzenlendiği çağdaş bir mekana dönüşür. Sultana borç verecek derecede zengin olan İstanbul elitleri, Botter'in vitrini önünde kuyruk oluşturur. Reşat Ekrem, Botter'in Osmanlı akçesi ile çalışmadığını, Fransa'daki meslektaşlarının tarifesinden, yani bin 200 franktan bir elbise diktiğini ileri sürer.İlerleyen yıllarda Abdülhamid'in tahttan indirilmesi ve Balkanlarda patlak veren olaylar, İstanbul'un gündemini değiştirir. Bu dönemde Pera'da moda sektörüne yönelik ilginin azalmasıyla birlikte; Terzi Botter şehri terk edip Paris'e gider ve moda evi özgün işlevini kaybeder. Pek çok kez el değiştiren yapıya 1940'lı yıllarda Hazine el koyar ve mülkiyet davaları nedeniyle yıllarca atıl bir halde kaderine terk edilir.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Raimondo D'Aronco ve Eşsiz Tasarımı</h2>1901 yılında dönemin ünlü mimarlarından Raimondo D'Aronco'nun tasarımını üstlendiği Botter Apartmanı; zarif dekoratif süslemelerin ön plana çıktığı ve kıvrımlı bitkisel desenlerin sıklıkla kullanıldığı Art Nouveau akımının İstanbul'daki ilk örneği olur. Ayrıca inşasında çelik konstrüksiyon kullanılan ilk İstanbul Apartmanı ve Pera Palas Oteli'nden sonra asansörü olan ikinci yapı olma özelliği taşır. D'Aronco'nun tasarımında moda evi olarak kurgulanan ilk iki kattaki yüksek tavanlar ve vitrinler, ihtişamlı bir giriş mekanı oluştururken; yukarıdaki katlar Jean Botter ve ailesinin konutu olarak kurgulanır.<img src="https://images.aposto.com/2023/0/4/1673548014394.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.46" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">D'Aronco'nun suluboya cephe çizimi&nbsp;&nbsp;/ 1900. Kaynak: GAMUD Koleksiyonu<img src="https://images.aposto.com/2023/0/4/1673558680627.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">2000'ler başında Botter Apartmanı Fotoğraf: Meral Akçay Arşivi19.yüzyıl sonunda sanayileşmenin dayattığı tekdüze mimariye karşı Avrupalı sanatçılar ve mimarlar tarafından geliştirilen "Art Nouveau" üslubunun vazgeçilmez unsurlarından olan floral desenler ve eğrisel formlar; Botter Apartmanı'nın dış cephesi, aydınlatmaları, balkon korkulukları, asansörü ve kapılarında kullanılır. Ayrıca cephedeki en ilginç detaylardan biri de; buğday başaklarından yapılmış bir çelenk takan, çekik gözleri ve dalgalı saçları olan Art Nouveau stilinde tasvir edilmiş kadın masklarıdır.<img src="https://images.aposto.com/2023/0/4/1673557666596.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.33" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kadın maskları Kaynak: <a fr-original-style="" href="//biristanbulhayali.com" rel="noopener noreferrer noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">biristanbulhayali.com</a><img src="https://images.aposto.com/2023/0/4/1673548165905.jpeg" width="550" style="width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.67" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Süsleme, vitrin ve mağaza kapısı detay çizimleri, 1901 Kaynak: GAMUD Koleksiyonu<div fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;" title="Page 11">Art Nouveau üslubun özellikleri; giriş kapısının demir kanatlarında halkalar, kamçılar ve iki adet büyük gül süslemesiyle devam eder. Kapının çevresini ve alınlık kısmını; vazolardan çıkan dallar, tomurcuk güller ve yaprak bezemeleri kaplar.</div><img src="https://images.aposto.com/2023/0/4/1673557484422.jpeg" width="550" style="width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.79" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Fotoğraf: Altuğ Gönülal<img src="https://images.aposto.com/2023/0/4/1673557769883.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Altuğ Gönülalİkinci kat hariç her katın salonunda kızıl damarlı mermer çerçeve içinde olacak şekilde tasarlanan görkemli şömineler yer alır. Salonların, yemek odasının ve antrenin tavanları çiçek ve yaprak motiflerinden oluşan simetrik bezemeler ile kaplıdır. Yapıdaki eşsiz detaylardan biri de dökülen duvar sıvalarının altından çıkan, 30-40'lı yıllardan kalma Le' Stamboul, Le Journal d'Orient gibi Fransızca gazete sayfalarıdır. En üst kattaki balkonda ise önde Beyoğlu, arkada ise İstanbul Boğazı ve Sarayburnu'nu çevreleyen muhteşem bir manzara yer alır.<img src="https://images.aposto.com/2023/0/4/1673557233736.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Altuğ Gönülal<img src="https://images.aposto.com/2023/0/4/1673563113033.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.32" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Altuğ Gönülal<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Botter Apartmanına Dair Son Gelişmeler</h2>İstanbul'da pek çok tarihi yapının, mülkiyet sorunları ve benzeri sebeplerden ötürü kaderine terk edilmesine ne yazık ki alışkınız. Botter Apartmanı da metruk bir haldeyken, geçen yüzyıllara inat halen ayakta durmaya çalışıyordu. Kentin en canlı noktalarından birinde böylesine önemli bir kültür varlığının hak ettiği değeri yıllarca görememesi oldukça üzücüydü.Neyse ki İstanbul Büyükşehir Belediyesi geçtiğimiz yıl bürokratik ve mülkiyet haklarından kaynaklı zorlu süreçleri aşarak; Botter Apartmanı’nın restorasyonunu başlattı. Çalışmaların ardından yapının “Casa Botter” ismi altında bir sanat ve tasarım merkezi olarak hizmet vermesi planlanıyor. Böylelikle Beyoğlu'nda geri plana atılmış yaratıcı endüstrilerle ilgili kişi ve kurumların tekrar bir araya gelebileceği bir atmosferin oluşacağı düşünülüyor.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kaynakça<a fr-original-style="" href="https://www.istdergi.com/guncel/19-yuzyilin-unlu-modaevi-botter-apartmani" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"> </a></h2><ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Barrillari, D. (2006). Osmanlı mimarı R. D’Aronco 1893-1909 İstanbul Projeleri. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Batur, A. (1994). "Botter Apartmanı". Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Kültür Bakanlığı Tarih Vakfı Yayınları, C, 2, 312-314.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Söylemez, D. İ. "Botter Apartmanının Gesamtkunstwerk Çerçevesinde İncelenmesi". Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 719-739.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://www.istdergi.com/guncel/19-yuzyilin-unlu-modaevi-botter-apartmani" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">https://www.istdergi.com/guncel/19-yuzyilin-unlu-modaevi-botter-apartmani</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://artdogistanbul.com/botter-apartmani-sanat-merkezi-olacak/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">https://artdogistanbul.com/botter-apartmani-sanat-merkezi-olacak/</a></li></ul>

Johannes Theodorus ile ilgili hikayeler